حکمت ناب (21)

مولی امیرالمؤمنین علی علیه السلام:

 مَن لَم یَتَعَلَّم فِی الصِّغَرِ لَم یَتَقَدَّم فِی الکِبَرِ1
مَن سَألَ فی صِغَرِهِ أجابَ فی کِبَرِهِ.2
مُروا أولادَکُم بِطَلَبِ العِلمِ.3

 کسى که در کودکى نیاموزد، در بزرگ‌سالى پیش نمى‌افتد.  
و
هر کس در خردسالى بپرسد، در بزرگ‌سالى پاسخ مى‌دهد.  
و
فرزندانتان را به آموختن دانش، امر کنید.  


 منابع:
1. غرر الحکم  (تمیمی آمدی):  ج۱،  ص۶۴۹
2.  غرر الحکم (تمیمی آمدی):  ج۱،  ص۶۰۶
3. کنز العمّال (متقی هندی): ج۱۶، ص ۵۸۴

حکمت ناب (19)

قابل توجه همه، به ویژه همسران و والدینِ دارای فرزندِ در سن بلوغ:

مولی امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام:

لا مَحَبّةَ مَع کَثرَةِ مِراءٍ.

با وجود مجادله‌ی زیاد، دوستى و محبّت جایى ندارد.

عیون الحکم (لیثی واسطی):‌ ج۱، ص۵۳۱

حکمت ناب (13)

مولی امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام:

الصِّدقُ، یُنجِیکَ و إن خِفتَهُ، الکِذبُ، یُردِیکَ و إن أمِنتَهُ.

صداقت تو را نجات مى‌دهد، هر چند از آن بیمناک باشى؛
و دروغ تو را نابود مى‌کند، گر چه از آن خطرى براى خود حسّ نکنى.

غرر الحکم  (تمیمی آمدی): ج۱، ص۵۹

حضرت امام سجاد علیه السلام (نوه‌ی امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام و چهارمین امام شیعیان):

خَیْرُ مَفَاتیحِ الْأموُرِ الصِّدْقُ.

بهترین کلید گشایش در کارها، راستی و صداقت است.

نزهة الناظر  (حلوانی): ج۱ ،  ص۹۳



پیامبر خدا حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله خطاب به امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام:

یا عَلىُّ اصدِق و َإِن ضَرَّکَ فِى العاجِلِ فَإِنَّهُ یَنفَعُکَ فِى الآجِلِ وَ لا تَکذِب و َإِن یَنفَعکَ فِى العاجِلِ فَإِنَّهُ یَضُرُّکَ فِى الآجِلِ.

اى على، راست بگو! اگر چه در حال حاضر به ضرر تو باشد ولى در آینده به نفع توست!
و دروغ نگو اگر چه در حال حاضر به نفع تو باشد ولى در آینده به ضرر توست.

 وصیة النبی (صلی الله علیه و آله) لعلیّ بن أبی طالب (علیهما السلام): عمر بن محمّد نسفی:  ص27


پ.ن: فیلم دروغ‌گو، دروغ‌گویِ جیم کری...

حکمت ناب (6)

 مولی امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام:

العَفوُ یُفسِدُ مِنَ اللَّئیمِ بِقَدرِ إصلاحِهِ مِنَ الکَریمِ.

گذشت، به همان اندازه که شخص بزرگوار را اصلاح می‌کند، شخص فرومایه و پست را فاسدتر می‌گرداند.

کنز الفوائد (کراکجی): ج۲، ص ۱۸۲

پ.ن: در روایات صفات مختلفی برای شخص لئیم و پست که عفو و گذشت بیشتر او را به تباهی و فساد می‌کشاند بیان شده، از جمله:
1)‌ اهل انجام کارهای ناشایست است، آن هم به صورت علنی و بدون هیچ شرم و حیایی. (کنز العمال (متقی هندی): ص۶۸۱)
2) نه تنها خودش حاضر نیست برای کمک به نیازمندان واقعی پولی خرج کند، بلکه حتی دیگران را هم از این کار منع می کند و دوست ندارد دیگران هم برای نیازمندان واقعی پولی خرج کنند! هم خودش بخیل است و هم دیگران را از سخاوتمند بودن منع می‌کند! (بحار الانوار (علامه مجلسی): ج۱۸، ص۳۵۶)

3) به زنان اهانت می‌کند و آن‌ها را تحقیر می‌نماید. (کنز العمّال (متقی هندی): ج16، ص 371)

4) به زیر دست خود زور می‌گویند و در مقابل بالا دست خود خوار و زبون هستند. (الکافی (ثقة الاسلام کلینی): ج۲؛ ص۲۳۲)
5) اهل فریب دادن و گول زدن مردم هستند. (امالی (شیخ طوسی): ح۴۶۲)

اون موارد 3 و 4 واقعاً تأمّل‌برانگیز هستند...!!!

خلاصه اگر در رابطه گذشت کردید و در طرف مقابلتان اثر مطلوب نگذاشت که هیچ، او را در رفتار نادرستش جری‌تر کرد، بدانید که طرف مقابلتان اولاً انسانی بزرگوار نیست، در ثانی انسانی پست و لئیم است و ثالثاً هم دوست مناسبی نیست!

حکمت ناب (5)

مولی امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام:

إیّاکَ أن تُکرِّرَ العَتبَ؛ فإنّ ذلکَ یُغری بالذَّنبِ، و یُهَوِّنُ العَتبَ.

از سرزنش کردن‌هاى مکرّر بپرهیز؛ زیرا این‌کار [شخص مقابل را] بر تکرار خطاهایش جرى مى‌کند و عتاب را بى‌‌تأثیر مى‌سازد.

غرر الحکم (تمیمی آمدی): ج۱، ص۲۵۹

پ.ن: یعنی انسان بر اثر سرزنش مکرّر دچار لجاجت می‌شود!