او خواهد آمد، اگر من و امثال من بگذارند!
خدایا ما را از منتظران حقیقی اش قرار ده
او خواهد آمد، اگر من و امثال من بگذارند!
خدایا ما را از منتظران حقیقی اش قرار دهحکمت ناب (20)
مولی امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام:
لا یَعدَمُکَ مِن شَفیقٍ سُوءُ الظَّنِّ.
بدگمانى، تو را از دوست دلسوز محروم نکند.
بحار الأنوار (علامه ملجسی): ج۷۴، ص۱۹۶ - با تفاوت اندک: (لاَ یُعْدِمْکَ مِنْ حَبِیبٍ سُوءُ ظَنٍّ) تحف العقول (ابن شعبه حرّانی): ص۶۸
حکمت ناب (19)
قابل توجه همه، به ویژه همسران و والدینِ دارای فرزندِ در سن بلوغ:
مولی امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام:
لا مَحَبّةَ مَع کَثرَةِ مِراءٍ.
با وجود مجادله‌ی زیاد، دوستى و محبّت جایى ندارد.
عیون الحکم (لیثی واسطی): ج۱، ص۵۳۱
حکمت ناب (18)
مولی امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام:
مَن مَدَحَکَ بما لَیسَ فیکَ فَهُو ذَمٌّ لَکَ إن عَقَلتَ.
کسى که تو را به آنچه ندارى بستاید، اگر عاقل باشى، این کار [در واقع] نکوهش توست.
غرر الحکم (تمیمی آمدی): ج۱، ص۶۵۷
حکمت ناب (9)
مولی امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام:
اِصحَبوا مَن یَذکُرُ إحسانَکُم إلَیهِ، و یَنسى أیادِیَهُ عِندَکُم.
با کسى رفاقت کنید که نیکى‌هاى شما را در حقّ خود، به یاد مى‌سپارد و نیکى‌هاى خود را به شما، فراموش مى‌کند.
شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید): ج۲۰، ص۶۰۳
حکمت ناب (8)
مولی امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام:
لا حُمقَ أعظَمُ مِن الفَخْرِ.
حماقتى بالاتر از فخرفروشى نیست.
عیون الحکم (واسطی لیثی): ج۱، ص۵۳۷
پ.ن: طبیعتاً در رابطه با دوستان و نزدیکان خود اگر مرتکب فخرفروشی شدیم، یعنی بالاترین حماقت ممکن را در رابطه خود به خرج داده‌ایم، پس انتظار پایدار بودن و حقیقی بودن و عمیق بودن و صمیمی بودن آن رابطه را نباید داشته باشیم!
همچنین اگر خواستید میزان حماقت خود یا دیگران را بسنجید، یکی از ملاک‌هایش میزان فخرفروشی خودتان یا دیگران است!
حکمت ناب (6)
مولی امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام:
العَفوُ یُفسِدُ مِنَ اللَّئیمِ بِقَدرِ إصلاحِهِ مِنَ الکَریمِ.
گذشت، به همان اندازه که شخص بزرگوار را اصلاح می‌کند، شخص فرومایه و پست را فاسدتر می‌گرداند.
کنز الفوائد (کراکجی): ج۲، ص ۱۸۲
پ.ن: در روایات صفات مختلفی برای شخص لئیم و پست که عفو و گذشت بیشتر او را به تباهی و فساد می‌کشاند بیان شده، از جمله:
1) اهل انجام کارهای ناشایست است، آن هم به صورت علنی و بدون هیچ شرم و حیایی. (کنز العمال (متقی هندی): ص۶۸۱)
2) نه تنها خودش حاضر نیست برای کمک به نیازمندان واقعی پولی خرج کند، بلکه حتی دیگران را هم از این کار منع می کند و دوست ندارد دیگران هم برای نیازمندان واقعی پولی خرج کنند! هم خودش بخیل است و هم دیگران را از سخاوتمند بودن منع می‌کند! (بحار الانوار (علامه مجلسی): ج۱۸، ص۳۵۶)
3) به زنان اهانت می‌کند و آن‌ها را تحقیر می‌نماید. (کنز العمّال (متقی هندی): ج16، ص 371)
4) به زیر دست خود زور می‌گویند و در مقابل بالا دست خود خوار و زبون هستند. (الکافی (ثقة الاسلام کلینی): ج۲؛ ص۲۳۲)
5) اهل فریب دادن و گول زدن مردم هستند. (امالی (شیخ طوسی): ح۴۶۲)
اون موارد 3 و 4 واقعاً تأمّل‌برانگیز هستند...!!!
خلاصه اگر در رابطه گذشت کردید و در طرف مقابلتان اثر مطلوب نگذاشت که هیچ، او را در رفتار نادرستش جری‌تر کرد، بدانید که طرف مقابلتان اولاً انسانی بزرگوار نیست، در ثانی انسانی پست و لئیم است و ثالثاً هم دوست مناسبی نیست!
حکمت ناب (5)
مولی امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام:
إیّاکَ أن تُکرِّرَ العَتبَ؛ فإنّ ذلکَ یُغری بالذَّنبِ، و یُهَوِّنُ العَتبَ.
از سرزنش کردن‌هاى مکرّر بپرهیز؛ زیرا این‌کار [شخص مقابل را] بر تکرار خطاهایش جرى مى‌کند و عتاب را بى‌‌تأثیر مى‌سازد.
غرر الحکم (تمیمی آمدی): ج۱، ص۲۵۹
پ.ن: یعنی انسان بر اثر سرزنش مکرّر دچار لجاجت می‌شود!
حکمت ناب (4)
مولی امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام:
الجُودُ مِن غیرِ خَوفٍ و لا رَجاءِ مُکافاةٍ حَقیقةُ الجُودِ.
بخشش واقعی بخششى است که نه از روى ترس [یا خجالت و یا رودربایستی] باشد و نه به امید تلافى [و توقع جبران].
غرر الحکم (تمیمی آمدی): ج۱، ص۱۱۶
پ.ن: یعنی تا وقتی انسان، بخشش یا دیگر کارهای خیر خود را از روی ترس یا طمع انجام می‌دهد، کاری دارای ارزش‌های انسانی حقیقی انجام نداده!
حکمت ناب (2)
مولی امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام:کُلُّ شَى ءٍ لا یَحسُنُ نَشرُهُ أمانَةٌ وَ إن لَم یُستَکتَم.
هر چیزى که افشاى آن پسندیده نباشد، امانت است، اگر چه پنهان کردنش را درخواست نکرده باشند!
غرر الحکم (تمیمی آمدی): ج۱، ص۵۰۹
حکمت ناب (1)
مولی امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب علیهما السلام:
اِحذَرْ مَن یُطرِیکَ بما لَیسَ فیکَ فیُوشَکَ أن تَنهَتِکَ بما لَیسَ فیکَ.
از کسی که تو را بی‌جهت مدح (و ستایش) می‌کند، بپرهیز، زیرا زود باشد که بی‌جهت نیز [توسط او] بی‌حرمت (و بی‌آبرو) شوی!
الحکمة الخالدة ( ابن مسکویه): ج1، ص180
پ.ن: یعنی انسانی که بی‌جهت و بدون دلیل موجّه مدح می‌کند! بی‌ضابطه و بدون دلیل موجّه مذمّت و بدگویی خواهد کرد!